Syama Sastry Kriti - Nilayatakshi - Raga Paraju

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short | E – Long | o – short | O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

nIlAyatAkshi-paraju

In the kRti ‘nIlAyatAkshi’ – rAga paraju (tALa tripuTa), SrI SyAmA Sastry prays to Mother nIlAyatAkshi - nAgappaTTinam.

pallavi
¹nIl(A)yat(A)kshI nIvE ²jagat-sAkshI

---

anupallavi
phAl(A)kshuni rANI pAlita Srita SrENI (nIla)

---

caraNam 1
dIna rakshakI abhaya ³dAnam(I)yavE sAma
gAna lOlE ⁴abhimAnam(I)yavE dEvI (nIla)

---

caraNam 2
Adi Sakti kaumArI mEdinilO ⁵ninnu pogaDa
Adi SEshunik(ai)na rAd(i)kan(E)mi jeppudu dEvI (nIla)

---

caraNam 3
kAma pAlinI vinu nI nAmamulE dharm(A)rtha
kAma mOksham(i)ccEdi SyAma kRshNa ⁶pAlinI dEvI (nIla)

---

Gist

• O Mother nIlAyatAkshI!
  
• O Queen Consort of Siva! O Mother who protects dependents!
  
• O Protector of humble! O Mother who delights in sAma gAna! O dEvI!
  
• O Adi Sakti! O kaumArI! O dEvI!
  
• O Protector of manmatha! O dEvI - Nourisher of SyAma kRshna!
  
  
• You are the witness of the Universe.
  
  
  • In this Earth, it is not within the competence of even Adi SEsha to extol You; what shall I say more than this?
    
  • Indeed Your names are the Ones which bestows four-fold purushArtha – righteousness, worldly welfare, desires and salvation.
    
    
  • Please listen.
    
  • Please grant the gift of refuge.
    
  • Please give me Your affection.
  
  
  
• You are the witness of the Universe.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
nIlAyatAkshI nIvE jagat-sAkshI

O Mother nIlAyatAkshI - dark (nIla) long (Ayata) Eyed (akshi)! You are (nIvE) the witness (sAkshI) of the Universe (jagat).

---

anupallavi
phAla-akshuni rANI pAlita Srita SrENI (nIla)

O Queen Consort (rANI) of Siva – having third eye (akshuni) on the forehead (phAla) (phAlAkshuni)! O Mother who protects (pAlita) dependents (Srita SrENI) (literally rows of dependents)!
O Mother nIlAyatAkshI! You are the witness of the Universe.

---

caraNam 1
dIna rakshakI abhaya dAnamu-IyavE sAma
gAna lOlE abhimAnamu-IyavE dEvI (nIla)

O Protector (rakshakI) of humble (dIna)! Please grant (IyavE) the gift (dAnamu) (dAnamIyavE) of refuge (abhaya) (literally freedom from fear), O Mother who delights (lOlE) in sAma gAna (literally recital of sAma vEda)! Please give (IyavE) me Your affection (abhimAnamu) (literally sense of belonging) (abhimAnamIyavE), O dEvI!
O Mother nIlAyatAkshI! You are the witness of the Universe.

---

caraNam 2
Adi Sakti kaumArI mEdinilO ninnu pogaDa
Adi SEshuniki-aina rAdu-ikanu-Emi jeppudu dEvI (nIla)

O Adi Sakti (literally source of Power)! O kaumArI! In this Earth (mEdinilO), it is not within the competence (rAdu) of even (aina) Adi SEsha (SEshuniki) (SEshunikaina) to extol (pogaDa) You (ninnu); what (Emi) shall I say (jeppudu) more than this (ikanu) (rAdikanEmi), O dEvI?
O Mother nIlAyatAkshI! You are the witness of the Universe.

---

caraNam 3
kAma pAlinI vinu nI nAmamulE dharma-artha
kAma mOkshamu-iccEdi SyAma kRshNa pAlinI dEvI (nIla)

O Protector (pAlinI) of manmatha (kAma)! Please listen (vinu). Indeed Your (nI) names (nAmamulE) are the Ones which bestows (iccEdi) four-fold purushArtha – righteousness (dharma), worldly welfare (artha) (dharmArtha), desires (kAma) and salvation (mOkshamu) (mOkshamiccEdi). O dEvI - Nourisher (pAlinI) of SyAma kRshna!
O Mother nIlAyatAkshI! You are the witness of the Universe.

---

Notes –
Variations -
¹ – nIlAyatAkshI – nIlAyadAkshI : ‘nIlAyadAkshI’ is not appropriate form.

³ – dAnamIyavE – dAnamiyyavE.

⁴ - abhimAnamIyavE dEvI - abhimAnamIyavE (abhimAnamutO brOvumu SrI).

⁵ - ninnu pogaDa - ninu pogaDa.

⁶ - pAlinI dEvI - pAlinI SrI.

References –
¹ – nIlAyatAkshi – name of Mother at nAgappaTTinam – Adi SEsha is stated to have worshipped here. nAgappaTTinam Temple.

² – jagat-sAkshi – Please refer to lalitA sahasra nAmas – viSva sAkshiNI – sAkshi varjitA (384, 385).

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

पल्लवि
नी(ला)य(ता)क्षी नीवे जग(त्सा)क्षी

अनुपल्लवि
फा(ला)क्षुनि राणी पालित श्रित श्रेणी (नील)

चरणम् 1
दीन रक्षकी अभय दान(मी)यवे साम
गान लोले अभिमान(मी)यवे देवी (नील)

चरणम् 2
आदि शक्ति कौमारी मेदिनिलो निन्नु पॊगड
आदि शेषुनि(कै)न रा(दि)क(ने)मि जॆप्पुदु देवी (नील)

चरणम् 3
काम पालिनी विनु नी नाममुले ध(र्मा)र्थ
काम मोक्ष(मि)च्चेदि श्याम कृष्ण पालिनी देवी (नील)

---

Word Division

पल्लवि
नील-आयत-अक्षी नीवे जगत्-साक्षी

अनुपल्लवि
फाल-अक्षुनि राणी पालित श्रित श्रेणी (नील)

चरणम् 1
दीन रक्षकी अभय दानमु-ईयवे साम
गान लोले अभिमानमु-ईयवे देवी (नील)

चरणम् 2
आदि शक्ति कौमारी मेदिनिलो निन्नु पॊगड
आदि शेषुनिकि-ऐन रादु-इकनु-एमि जॆप्पुदु देवी (नील)

चरणम् 3
काम पालिनी विनु नी नाममुले धर्म-अर्थ
काम मोक्षमु-इच्चेदि श्याम कृष्ण पालिनी देवी (नील)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

பல்லவி
நீ(லா)ய(தா)க்ஷீ நீவே ஜக₃த்-ஸாக்ஷீ

அனுபல்லவி
பா₂(லா)க்ஷுனி ராணீ பாலித ஸ்₁ரித ஸ்₁ரேணீ (நீல)

சரணம் 1
தீ₃ன ரக்ஷகீ அப₄ய தா₃ன(மீ)யவே ஸாம
கா₃ன லோலே அபி₄மான(மீ)யவே தே₃வீ (நீல)

சரணம் 2
ஆதி₃ ஸ₁க்தி கௌமாரீ மேதி₃னிலோ நின்னு பொக₃ட₃
ஆதி₃ ஸே₁ஷுனி(கை)ன ரா(தி₃)க(னே)மி ஜெப்புது₃ தே₃வீ (நீல)

சரணம் 3
காம பாலினீ வினு நீ நாமமுலே த₄ர்(மா)ர்த₂
காம மோக்ஷ(மி)ச்சேதி₃ ஸ்₁யாம க்ரு₂ஷ்ண பாலினீ தே₃வீ (நீல)

---

பல்லவி
கருந்தடங்கண்ணீ! நீயே உலக சாட்சி.

அனுபல்லவி
நெற்றிக் கண்ணனின் ராணீ! அண்டியோர் வரிசையினைப் பேணுபவளே!

சரணம் 1
எளியோரைக் காப்பவளே! அபயமெனும் கொடையருள்வாயம்மா. சாம
கானத்தில் மகிழ்பவளே! தன்னவனெனும் பற்று அருள்வாயம்மா, தேவீ!

சரணம் 2
ஆதி சக்தியே! கௌமாரியே! மேதினியில், உன்னைப் புகழ,
ஆதி சேடனுக்காகிலும் வாராது; மேற்கொண்டு, என்ன சொல்வேன், தேவீ!

சரணம் 3
மன்மதனைக் காத்தவளே! கேளாய். உனது நாமங்களே, அறம், பொருள்,
இன்பம் மற்றும் வீடு அளிப்பவை. சியாம கிருஷ்ணனைப் பேணுபவளே, தேவீ!

கருந்தடங்கண்ணி - நாகப்பட்டினத்தில் அம்மையின் பெயர்
அபயம் - புகல்
சாம கானம் - சாமன் எனும் மறையோதல்
அறம், பொருள், இன்பம் மற்றும் வீடு - இவை புருஷார்த்தங்கள் எனப்படும்.

---

Word Division

பல்லவி
நீல-ஆயத-அக்ஷீ நீவே ஜக₃த்-ஸாக்ஷீ

அனுபல்லவி
பா₂ல-அக்ஷுனி ராணீ பாலித ஸ்₁ரித ஸ்₁ரேணீ (நீல)

சரணம் 1
தீ₃ன ரக்ஷகீ அப₄ய தா₃னமு-ஈயவே ஸாம
கா₃ன லோலே அபி₄மானமு-ஈயவே தே₃வீ (நீல)

சரணம் 2
ஆதி₃ ஸ₁க்தி கௌமாரீ மேதி₃னிலோ நின்னு பொக₃ட₃
ஆதி₃ ஸே₁ஷுனிகி-ஐன ராது₃-இகனு-ஏமி ஜெப்புது₃ தே₃வீ (நீல)

சரணம் 3
காம பாலினீ வினு நீ நாமமுலே த₄ர்ம-அர்த₂
காம மோக்ஷமு-இச்சேதி₃ ஸ்₁யாம க்ரு₂ஷ்ண பாலினீ தே₃வீ (நீல)

---

Telugu

పల్లవి
నీలాయతాక్షీ నీవే జగత్సాక్షీ

అనుపల్లవి
ఫాలాక్షుని రాణీ పాలిత శ్రిత శ్రేణీ (నీల)

చరణం 1
దీన రక్షకీ అభయ దానమీయవే సామ
గాన లోలే అభిమానమీయవే దేవీ (నీల)

చరణం 2
ఆది శక్తి కౌమారీ మేదినిలో నిన్ను పొగడ
ఆది శేషునికైన రాదికనేమి జెప్పుదు దేవీ (నీల)

చరణం 3
కామ పాలినీ విను నీ నామములే ధర్మార్థ
కామ మోక్షమిచ్చేది శ్యామ కృష్ణ పాలినీ దేవీ (నీల)

---

Word Division

పల్లవి
నీల-ఆయత-అక్షీ నీవే జగత్-సాక్షీ

అనుపల్లవి
ఫాల-అక్షుని రాణీ పాలిత శ్రిత శ్రేణీ (నీల)

చరణం 1
దీన రక్షకీ అభయ దానము-ఈయవే సామ
గాన లోలే అభిమానము-ఈయవే దేవీ (నీల)

చరణం 2
ఆది శక్తి కౌమారీ మేదినిలో నిన్ను పొగడ
ఆది శేషునికి-ఐన రాదు-ఇకను-ఏమి జెప్పుదు దేవీ (నీల)

చరణం 3
కామ పాలినీ విను నీ నామములే ధర్మ-అర్థ
కామ మోక్షము-ఇచ్చేది శ్యామ కృష్ణ పాలినీ దేవీ (నీల)

---

Kannada

ಪಲ್ಲವಿ
ನೀಲಾಯತಾಕ್ಷೀ ನೀವೇ ಜಗತ್ಸಾಕ್ಷೀ

ಅನುಪಲ್ಲವಿ
ಫಾಲಾಕ್ಷುನಿ ರಾಣೀ ಪಾಲಿತ ಶ್ರಿತ ಶ್ರೇಣೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 1
ದೀನ ರಕ್ಷಕೀ ಅಭಯ ದಾನಮೀಯವೇ ಸಾಮ
ಗಾನ ಲೋಲೇ ಅಭಿಮಾನಮೀಯವೇ ದೇವೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 2
ಆದಿ ಶಕ್ತಿ ಕೌಮಾರೀ ಮೇದಿನಿಲೋ ನಿನ್ನು ಪೊಗಡ
ಆದಿ ಶೇಷುನಿಕೈನ ರಾದಿಕನೇಮಿ ಜೆಪ್ಪುದು ದೇವೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 3
ಕಾಮ ಪಾಲಿನೀ ವಿನು ನೀ ನಾಮಮುಲೇ ಧರ್ಮಾರ್ಥ
ಕಾಮ ಮೋಕ್ಷಮಿಚ್ಚೇದಿ ಶ್ಯಾಮ ಕೃಷ್ಣ ಪಾಲಿನೀ ದೇವೀ (ನೀಲ)

---

Word Division

ಪಲ್ಲವಿ
ನೀಲ-ಆಯತ-ಅಕ್ಷೀ ನೀವೇ ಜಗತ್-ಸಾಕ್ಷೀ

ಅನುಪಲ್ಲವಿ
ಫಾಲ-ಅಕ್ಷುನಿ ರಾಣೀ ಪಾಲಿತ ಶ್ರಿತ ಶ್ರೇಣೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 1
ದೀನ ರಕ್ಷಕೀ ಅಭಯ ದಾನಮು-ಈಯವೇ ಸಾಮ
ಗಾನ ಲೋಲೇ ಅಭಿಮಾನಮು-ಈಯವೇ ದೇವೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 2
ಆದಿ ಶಕ್ತಿ ಕೌಮಾರೀ ಮೇದಿನಿಲೋ ನಿನ್ನು ಪೊಗಡ
ಆದಿ ಶೇಷುನಿಕಿ-ಐನ ರಾದು-ಇಕನು-ಏಮಿ ಜೆಪ್ಪುದು ದೇವೀ (ನೀಲ)

ಚರಣಂ 3
ಕಾಮ ಪಾಲಿನೀ ವಿನು ನೀ ನಾಮಮುಲೇ ಧರ್ಮ-ಅರ್ಥ
ಕಾಮ ಮೋಕ್ಷಮು-ಇಚ್ಚೇದಿ ಶ್ಯಾಮ ಕೃಷ್ಣ ಪಾಲಿನೀ ದೇವೀ (ನೀಲ)

---

Malayalam

പല്ലവി
നീലായതാക്ഷീ നീവേ ജഗത്സാക്ഷീ

അനുപല്ലവി
ഫാലാക്ഷുനി രാണീ പാലിത ശ്രിത ശ്രേണീ (നീല)

ചരണമ് 1
ദീന രക്ഷകീ അഭയ ദാനമീയവേ സാമ
ഗാന ലോലേ അഭിമാനമീയവേ ദേവീ (നീല)

ചരണമ് 2
ആദി ശക്തി കൌമാരീ മേദിനിലോ നിന്നു പൊഗഡ
ആദി ശേഷുനികൈന രാദികനേമി ജെപ്പുദു ദേവീ (നീല)

ചരണമ് 3
കാമ പാലിനീ വിനു നീ നാമമുലേ ധര്മാര്ഥ
കാമ മോക്ഷമിച്ചേദി ശ്യാമ കൃഷ്ണ പാലിനീ ദേവീ (നീല)

---

Word Division

പല്ലവി
നീല-ആയത-അക്ഷീ നീവേ ജഗത്-സാക്ഷീ

അനുപല്ലവി
ഫാല-അക്ഷുനി രാണീ പാലിത ശ്രിത ശ്രേണീ (നീല)

ചരണമ് 1
ദീന രക്ഷകീ അഭയ ദാനമു-ഈയവേ സാമ
ഗാന ലോലേ അഭിമാനമു-ഈയവേ ദേവീ (നീല)

ചരണമ് 2
ആദി ശക്തി കൌമാരീ മേദിനിലോ നിന്നു പൊഗഡ
ആദി ശേഷുനികി-ഐന രാദു-ഇകനു-ഏമി ജെപ്പുദു ദേവീ (നീല)

ചരണമ് 3
കാമ പാലിനീ വിനു നീ നാമമുലേ ധര്മ-അര്ഥ
കാമ മോക്ഷമു-ഇച്ചേദി ശ്യാമ കൃഷ്ണ പാലിനീ ദേവീ (നീല)

---

Updated on 16 Apr 2011